Phục Thần – khối linh thạch cắm rễ vào gỗ mục, giữ lại thần trí sắp tan giữa đêm dài
Có những người nằm giữa giường êm, chăn ấm,
mà mắt cứ mở trừng nhìn bóng tối,
chẳng vì mộng mị, chẳng vì tiếng động,
chỉ vì tâm chưa an – thần chưa định – và trí thì đã quá đầy.
Những người ấy uống thuốc bổ không thấy khỏe, uống thuốc ngủ lại lo thêm,
chỉ thấy tim đập khẽ từng nhịp không đều, lòng xôn xao như mặt hồ gợn sương.
Người thầy thuốc già khi ấy không dùng gì cao xa,
chỉ lặng lẽ lấy ra một khối nấm trắng vàng có rễ gỗ xuyên qua như linh mạch,
ngâm nước cho nở, nấu lên thơm dịu.
Ấy là Phục Thần – vị thuốc từ lòng đất, nhưng thấm cả khí trời qua thân gỗ,
nên có thể giúp an thần, định chí, làm dịu những cơn sầu mỏng manh không gọi tên.
Giai thoại – Người học trò mất ngủ và khúc gỗ nấm câm lặng
Chàng thư sinh ấy ôn thi tiến sĩ, nhưng càng học càng loạn trí,
ngày nghĩ không rõ, đêm ngủ không yên, ăn uống thất thường, trí nhớ sa sút.
Một thầy lang đi ngang, không cho uống thuốc bổ,
chỉ để lại một khối nấm có rễ gỗ xuyên qua, dặn sắc cùng Viễn chí, Long nhãn, Táo nhân.
Chỉ bảy hôm, chàng bắt đầu ngủ sâu, nhớ rõ, tâm trí sáng dần như trăng tỏ sau mây.
Chàng viết thư tạ rằng:
“Không ngờ một khối nấm từ thân cây mục lại giúp người ta không mục nát lòng.”
Tính vị và công năng – ngọt, bình, dưỡng tâm, an thần, ích trí, hóa đàm
Phục Thần – vị ngọt nhạt, tính bình, quy vào tâm – tỳ – phế, có công năng:
. An thần – định chí – dưỡng tâm âm: dùng khi mất ngủ, hay giật mình, hồi hộp, tâm phiền.
. Ích trí – hóa đàm – bổ tỳ khí: dùng cho người suy nhược sau bệnh, trí nhớ giảm, lo lắng nhiều.
. Trị tâm hỏa nhẹ, thần trí rối loạn không vì bệnh rõ rệt – phối Táo nhân, Viễn chí, Liên nhục.
. Hữu hiệu trong các chứng thất miên – suy nhược thần kinh – trầm cảm thể hư.
Khác với Phục Linh, Phục Thần thiêng về tâm trí hơn là lợi thủy, thường dùng riêng cho người tinh thần rối loạn nhưng tỳ vị không quá yếu.
Cách chọn thuốc tốt và các phương pháp bào chế – không phải khối nào có rễ xuyên cũng có thần khí
Phục Thần là khối Phục Linh có rễ cây gỗ xuyên qua giữa thân, loại tốt:
• Màu trắng ngà hơi ánh vàng, khô ráo, thơm nhẹ, phần rễ gỗ còn chắc, không mục nát.
• Khi ngâm nở mềm đều, không bở nát, mùi dịu như mùn cưa khô pha chút hương nấm.
• Không có đốm mốc, không loang lổ sẫm đen.
• Dùng sống là tốt nhất để giữ trọn tính bình – an thần.
• Có thể sắc chung với Táo nhân, Viễn chí, Mạch môn, hoặc hãm nước uống buổi tối.
• Tránh sao tẩm – vì làm mất linh khí vốn có của vị thuốc này.
Bên cạnh những gì ta đã biết…
Phục Thần có mặt trong nhiều bài an thần cổ phương:
• Toan táo nhân thang gia Phục Thần – giúp ngủ sâu, hết hồi hộp lo lắng.
• Quy tỳ thang gia Phục Thần – dưỡng tâm tỳ, trị mất ngủ, kém trí nhớ sau bệnh.
• Dưỡng tâm an thần ẩm – trị tâm hư phiền muộn, khí nhược, hay quên.
• Hiện đại dùng phối trong trà dưỡng thần – hỗ trợ suy nhược thần kinh, rối loạn giấc ngủ, người cao tuổi hay quên.
Nghiên cứu hiện đại cho thấy: chứa polysaccharide, triterpenoid, axit ganoderic, có tác dụng giảm lo âu, cải thiện giấc ngủ, ổn định dẫn truyền thần kinh, nâng ngưỡng hưng phấn thần kinh trung ương.
Đừng quên…
. Người tỳ hư tiêu lỏng kéo dài, lạnh bụng, hư hỏa nặng – dùng thận trọng, phối hợp điều chỉnh.
. Không dùng thay cho Phục Linh trong lợi thủy – vì công năng thiên về tâm thần.
. Không dùng liều cao dồn dập – hiệu quả đến nhẹ nhàng, cần đều đặn – kiên trì.
Phục Thần – khối linh thảo từ lòng đất giữ cho người không lạc lối giữa mê sầu
Không rực rỡ,
Không sắc sảo,
Chỉ là một khối thảo mộc lặng im có rễ xuyên,
để giữ lại một phần thần trí đang mỏi,
giúp giấc ngủ quay về,
và lòng không còn rối như mớ tơ không đầu mối…
