Phục Linh Bì – lớp áo mỏng như mây, giúp thân thể nặng nề nhẹ lại từng sớm mai

Có những người không ốm nhưng luôn thấy người nặng nề, chân tay phù nhẹ, mi mắt sưng sau giấc ngủ, da dẻ tái nhợt, miệng không khát nhưng lại tiểu ít…

Lúc ấy, người thầy thuốc không cần tới vị thuốc mạnh, cũng chẳng cần đến những bổ dược thâm hậu – chỉ lấy từ túi một nắm vỏ khô lụa nâu nhạt, mỏng như cánh khô, nhưng thơm nhẹ và thấu suốt.

Ấy là Phục Linh Bì – lớp vỏ khô bọc ngoài khối phục linh – tuy mảnh mai nhưng có thể thẩm thấu và dẫn thủy đạo, giúp khí hóa lợi hơn, thủy trệ rút xuống nhẹ hơn, phù thũng tan đi như mây tan sớm.

Giai thoại – Người phụ nữ phù chân và chiếc túi lụa của thầy thuốc già

Một người phụ nữ tuổi ngũ tuần, sau khi cảm lạnh, chân tay phù nhẹ, đi lại nặng nề, tiểu tiện chậm. Uống thuốc lợi tiểu mạnh thì mệt bủn rủn, dùng thuốc bổ thì mặt càng sưng hơn.

Một ông thầy thuốc già chỉ đưa cho bà một túi nhỏ:
“Không có gì đâu – chỉ là lớp vỏ đã tách ra từ khối phục linh…”

Sắc cùng Trư linh, Trạch tả, Mộc thông, uống vào ba ngày – người nhẹ, chân xẹp, không còn mỏi lưng. Bà rưng rưng nói:
“Tôi không ngờ – thứ mỏng nhẹ vậy mà giúp được phần nặng nhất trong tôi.”

Tính vị và công năng – ngọt nhạt, mát, lợi thủy tiêu phù, thanh nhiệt, thông lâm

Phục Linh Bì – vị ngọt nhạt, tính bình thiên hàn, quy vào tâm – tỳ – thận – bàng quang, có tác dụng:

. Lợi thủy tiêu phù – chuyên trị phù toàn thân, mắt cá chân, mi mắt, mặt, nhất là sau cảm mạo, hoặc do thấp tích lâu ngày.
. Thanh nhiệt – thông tiểu tiện – dùng khi tiểu tiện ít, vàng, nóng rát, khó tiểu, nước tiểu đỏ sẫm.
. Dùng tốt cho phụ nữ mang thai bị phù nhẹ do tỳ yếu, thủy thấp ứ, vì nhẹ nhàng, không tổn khí âm.
. Phối hợp trong các bài bổ trung ích khí – kiện tỳ – điều khí hóa thấp có phù nhẹ – làm bài thuốc thêm hài hòa, thông suốt.

So với Phục Linh thì Phục Linh Bì nhẹ hơn, thiên về tiêu phù lợi thủy mà không ôn – không táo – không công phá, nên rất thích hợp cho người thể hư, già yếu, phụ nữ sau sinh, bệnh nhân suy nhược.

Cách chọn thuốc tốt và các phương pháp bào chế – lớp vỏ mộc mạc nhưng giữ được hơi thở của đất mát

Phục Linh Bì là lớp vỏ mỏng bao ngoài khối Phục Linh, loại tốt có:

• Màu vàng nâu đến nâu nhạt, mặt hơi nhăn như da giấy, mùi nhẹ thoảng như đất mùn, không mốc, không mùi chua.
• Khi vò có tiếng lạo xạo, không vụn nát thành bột, không bở bục.
• Không lẫn phần ruột trắng bên trong, không trộn đất đá, không có màu lạ.

• Có thể sắc riêng hoặc phối hợp, thường nấu trước 15 phút để chiết dược tính.
• Không cần sao – dùng sống là tốt nhất để giữ tính mát – thấu.

Bên cạnh những gì ta đã biết…

Phục Linh Bì có mặt trong:

• Ngũ linh tán gia Phục Linh Bì – lợi thủy tiêu thũng khi phù mặt và tiểu ít.
• Trư linh thang gia Phục Linh Bì – hỗ trợ sau sốt cao gây phù tiềm ẩn.
• Bài an thai lợi thủy – dùng cho phụ nữ phù mặt khi mang thai mà không gây tổn khí.
• Ứng dụng hiện đại: phối trong trà lợi tiểu nhẹ, hỗ trợ chống phù nề sau mổ, điều trị hội chứng thận hư nhẹ, tiểu đêm do tỳ yếu.

Y học hiện đại cho biết: chứa triterpenoid, polysaccharide, acid hữu cơ, có tác dụng kháng viêm nhẹ, lợi niệu, hỗ trợ tiêu phù, giảm huyết áp nhẹ và làm dịu viêm mô mềm.

Đừng quên…

. Không dùng thay cho Phục Linh chính thể khi cần kiện tỳ, an thần, vì Phục Linh Bì không đủ lực bổ.
. Không dùng cho trường hợp tiêu chảy mạn, hư hàn, không có thấp tích – dễ làm trệ thêm.
. Dùng đúng lượng – thường 6–12g – để có hiệu quả mà không làm mất khí tân.

Phục Linh Bì – vỏ mỏng nhẹ như gió sớm, mà giúp thổi tan những ngày nặng nề phù thũng

Không là thuốc quý,
Chỉ là phần bị gỡ bỏ sau bào chế,
Nhưng khi cần, lại giúp người
nhẹ gối – nhẹ mặt – nhẹ luôn cả khí sắc.
Âm thầm như sương,
mà thẩm thấu như gió len giữa những lớp phù chưa tan.