Hải Kim Sa – cát vàng lặng lẽ rửa trôi cơn tiểu buốt, thông suốt dòng nước tắc nghẽn
Có những cơn tiểu buốt không thành tiếng kêu,
Có những giọt nước tiểu rắt, đục, nhỏ giọt như nỗi đau chậm rãi.
Và có những cơn lưng đau, gối mỏi – không vì vận động – mà vì đá sỏi nhỏ đang lặng im dưới thận, dưới bàng quang.
Người xưa không dùng dao mổ.
Họ dùng Hải Kim Sa – như rải một nắm cát nhỏ vào dòng nước tắc, để cuốn đi rêu, đi rác… và cả những viên đá thầm lặng gây đau.
Giai thoại – Ấm trà cát vàng và người đàn ông tiểu buốt mỗi sáng
Ông cụ ngoài năm mươi, sáng nào cũng khó tiểu, rắt, đau lâm râm.
Thầy thuốc không đưa thuốc kháng sinh, chỉ bảo:
– “Cụ uống thử ấm nước cát này xem sao…”
Ấm ấy là Hải Kim Sa – tán nhỏ, hãm như trà, mỗi sáng một lần.
Sau một tuần, tiểu thông, nhẹ bụng dưới, sắc mặt tươi lại.
Ông cười:
– “Không ngờ… cát cũng biết tìm đường cho nước.”
Tính vị và công năng – Nhẹ như bụi, mát như nước, mà dọn sạch cả hạ tiêu uất tắc
Hải Kim Sa có vị ngọt, hơi mặn, tính hàn, quy vào kinh Bàng Quang – Can – Tiểu Trường.
• Thanh nhiệt – lợi niệu – thông lâm: trị tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu đục, tiểu khó
• Tiêu thạch – bài sỏi: hỗ trợ trị sỏi thận, sỏi bàng quang, sỏi niệu quản
• Trừ thấp nhiệt hạ tiêu: làm nhẹ cảm giác nặng bụng, đầy tức vùng dưới rốn
• Y học hiện đại: có tác dụng giãn nhẹ niệu quản, lợi tiểu, kháng viêm tiết niệu
Hải Kim Sa không phá như dao kéo, không gắt như lợi tiểu hóa học – mà là sự kiên nhẫn trong từng giọt, để nước lại biết đường đi, không còn ngắt quãng, không còn sợ hãi mỗi lần đi tiểu.
Cách chọn thuốc tốt và các phương pháp bào chế
Hải Kim Sa – đúng như tên gọi – không phải là cát biển, mà là bào tử khô của loài dương xỉ Lygodium japonicum, mọc ven suối, ưa bóng, mát và khí sạch.
• Khi cây trưởng thành vào mùa hè, mặt dưới lá phủ một lớp phấn mịn vàng nâu – chính là dược liệu.
• Bào tử tốt màu sáng, mịn tơi như bụi, thoảng mùi đất khô, không lẫn tạp vụn hay ẩm vón.
• Đưa lên tay xoa nhẹ có cảm giác lụa bụi, nhẹ như gió trượt qua kẽ tay.
Sau khi thu hái, bào tử được phơi râm thật khô, sàng lọc sạch, rồi tán mịn. Dùng trực tiếp dưới dạng bột, hoặc pha nước ấm uống như trà.
Một số thầy thuốc phối Hải Kim Sa cùng:
• Xa tiền tử – Kim tiền thảo – Trạch tả: trị sỏi thận, tiểu buốt, tiểu rắt
• Hoàng bá – Chi tử – Cam thảo: thanh nhiệt bàng quang, trị tiểu đục, nóng rát
Hải Kim Sa hợp với người cao tuổi, người yếu khí, vì dễ uống – dễ hấp thu – không gây nặng bụng.
Bên cạnh những gì ta đã biết…
• Tên khoa học: Lygodium japonicum (Thunb.) Sw. – họ Dương xỉ.
• Thu hái vào mùa hè, khi bào tử già, lớp phấn vàng nâu đủ đầy.
• Dùng dưới dạng bột hoặc hãm trà, không cần sắc kỹ.
• Dân gian gọi là “cát vàng trong lá rừng” – vì tán ra như bụi, nhưng làm sạch cả dòng nước trong thân.
Đừng quên…
• Tính hàn – không dùng cho người tỳ vị hư, tiêu lỏng, lạnh bụng
• Không nên dùng kéo dài đơn độc – dễ gây tiêu chảy nhẹ
• Phụ nữ mang thai, đang hành kinh nên thận trọng
• Tốt nhất dùng sớm khi mới có dấu hiệu tiểu khó, tiểu buốt
Một khép lại êm đềm – cho một vị thuốc không tiếng mà hiệu quả
Không cần phải phá đá,
Không cần đẩy nước quá mạnh,
Chỉ là cát nhỏ –
Mà khiến người thôi sợ mỗi lần đi tiểu.
Cát rừng không sắc cạnh,
Nhưng lặng lẽ mài mòn phiền muộn trong thân.
Hạt nhỏ như bụi –
Mà làm thông cả những dòng nước không tìm được lối…
