Thông Thảo – thân trắng nhẹ dẫn sữa về, mở lối thủy đạo
Có những ứ trệ không nằm ở máu – mà mắc lại trong nước…
Một phụ nữ sau sinh, ngực căng tức, sữa không chảy, tinh thần mỏi mệt, con đói – mẹ đau.
Một người bệnh tiểu buốt, tiểu ít, nước tiểu vàng, miệng khô, ngực đầy.
Dùng thuốc lợi tiểu mạnh – lại làm hao khí. Dùng thuốc mát – không khai lối.
Ấy là lúc cần đến một vị thuốc trắng nhẹ như giấy bản, mềm như lõi bắp non, nhẹ nhàng thấm qua tạng phủ mà không hao khí huyết.
Đó là Thông Thảo – thân khô của cây thông thảo, mỏng manh nhưng biết cách mở đường cho khí – thủy – sữa được trôi về đúng lối.*
Giai thoại – Người mẹ trẻ và ống sáo trắng dẫn sữa về
Một người mẹ trẻ sinh con so, ngực căng tức, nhưng sữa không tiết ra – mỗi lần con khóc là một lần mẹ quay mặt giấu nước mắt.
Thầy thuốc không cho thuốc mạnh, chỉ đưa một bó trắng phau, rỗng ruột, bảo sắc với Trúc diệp – Sinh khương – Ý dĩ.
Ba ngày sau – sữa chảy đều. Ngực không còn đau. Mẹ bắt đầu cười khi con bú.
Bà ngoại mừng rơi nước mắt, hỏi: “Sao nó nhẹ thế mà hiệu nghiệm vậy?”
Thầy chỉ mỉm cười:
“Có những vị thuốc – nhẹ mới thấm. Không làm ầm ào, nhưng mở đúng lối nghẽn. Thông Thảo là vậy.”
Tính vị và công năng – ngọt, nhạt, hơi lạnh – lợi tiểu – thông sữa – thanh nhiệt – trừ thấp
Thông Thảo – vị ngọt nhạt, tính hơi hàn, quy vào phế – vị – bàng quang.
• Thông lợi tiểu tiện: dùng trong tiểu buốt, tiểu ít, tiểu ra máu nhẹ, viêm đường tiết niệu thể nhiệt
• Thông sữa – khai nhũ: trị sữa không xuống sau sinh, căng tức vú, viêm tuyến vú
• Thanh nhiệt – trừ thấp: phối trong các toa giải nhiệt, trị thấp nhiệt tích trong ngực – bụng – đường tiểu
💡 Đặc biệt hiệu nghiệm khi phối hợp với Trúc diệp – Sinh khương – Ý dĩ – Mộc thông để điều hòa khí – thủy mà không hao huyết.
Cách chọn thuốc tốt và các phương pháp bào chế
Thông Thảo là lõi thân khô của cây Tetrapanax papyriferus – mọc ở vùng núi ẩm.
✔️ Loại tốt:
• Thân trắng phau như giấy bản, nhẹ như ống hút, khi bẻ rỗng ruột, mềm nhưng không vụn
• Mùi thơm nhẹ như tre khô, không có vị đắng, không mốc, không hôi ẩm
• Khi sắc nước trong – mát – không có cặn
📌 Cách dùng:
• Thường thái lát mỏng – sắc uống cùng các vị thanh nhiệt, lợi thủy
• Phối với Trúc diệp, Ý dĩ, Sinh khương, Mộc thông, Bồ công anh để dẫn sữa – lợi tiểu – thanh nhiệt không tổn khí
• Có thể tán bột, hãm như trà với Liên tâm – giúp dịu ngực đầy, tiểu thông
Bên cạnh những gì ta đã biết…
Thông Thảo có mặt trong:
• Toa thông sữa cho sản phụ: Thông Thảo – Sinh khương – Trúc diệp – Ý dĩ – Cam thảo
• Toa lợi tiểu – thanh nhiệt nhẹ: Thông Thảo – Trạch tả – Xa tiền – Mộc thông
• Toa trị ngực đầy – ứ khí sau sốt: Thông Thảo – Đạm trúc diệp – Hậu phác – Trần bì
Y học hiện đại ghi nhận:
• Có chứa cellulose, tinh bột, vi khoáng tự nhiên
• Có tác dụng lợi tiểu nhẹ, chống viêm, tăng tiết sữa, làm dịu hệ thần kinh nhẹ
• Không gây kích ứng, phù hợp dùng cho phụ nữ sau sinh, người cao tuổi yếu mệt
Đừng quên…
• Không dùng khi tiểu nhiều, người lạnh, huyết hư – vì dễ làm hao khí
• Không dùng lâu dài với người thể hàn – nên phối thuốc kiện tỳ nếu dùng kéo dài
• Phụ nữ sắp sinh – tránh dùng sớm khi chưa có tắc tia sữa
Thông Thảo – thân nhẹ như sáo, nhưng biết cách mở đường cho dòng chảy bị nghẽn
Không đắng,
Không cay,
Chỉ là lõi thân trắng nhẹ như tre khô,
vậy mà giúp sữa về trong tiếng khóc đầu đời,
giúp nước tiểu trôi qua bàng quang uất khí,
và làm lòng người mẹ thôi thắt lại vì không thể cho con bú…
