Tạo Giác Thích – mũi gai bồ kết xuyên qua độc tụ âm thầm
Có những thứ mưng mủ nhưng không lộ,
cục sưng không đỏ, đau không dữ – mà dai dẳng, sâu trong cơ nhục,
có người mang một khối hạch nhỏ ở cổ, nách, háng… tháng này qua tháng khác – không nóng không sốt, nhưng không tan.
Ấy là những khi độc tà đã tụ, huyết ứ đã sinh mủ – mà cơ thể không đủ lực để đẩy ra.
Không thể chỉ bổ, cũng chưa nên trục mạnh.
Người thầy thuốc chọn một vị tưởng như cứng cỏi thô lỗ – mà lại đi sâu vào được u độc âm lặng:
chính là Tạo Giác Thích – gai bồ kết khô, nhỏ như kim, nhưng có thể xé toang từng bọc mủ im lìm.
Giai thoại – Người thợ gốm và chiếc mụn sâu trong bắp tay
Một người thợ gốm bị nổi cục cứng trong bắp tay, không đau – nhưng mỏi, vài tháng không tan.
Đi khám, ai cũng bảo đừng lo. Nhưng ông cảm thấy trong đó như có mủ chưa trồi.
Một lương y ghé ngang, sắc cho vài thang có Tạo Giác Thích – Xuyên sơn giáp (cổ phương) – Thiên hoa phấn – Huyết kiệt – Đào nhân.
Năm thang thì cục mềm. Mười thang thì tan dần.
Vị lương y bảo:
“Gai nhỏ – nhưng đâm đúng nơi tụ độc. Không cần to, chỉ cần đúng đường.”
Tính vị và công năng – cay, ôn – tiêu thũng – bài nung – phá ứ – hành huyết
Tạo Giác Thích – vị cay, tính ấm, quy kinh phế – can, có công năng:
. Tiêu thũng – bài nung – trục mủ: dùng trong ung nhọt chưa vỡ, u cục đau sâu, sưng viêm dai dẳng.
. Hoạt huyết – phá ứ – tán kết: phối trong các bài giải độc tiêu viêm – phá hạch – phá ứ huyết bên trong.
. Khứ phong – chỉ thống: hỗ trợ giảm đau do huyết ứ gây nên.
Đặc biệt hiệu quả khi dùng sớm lúc độc tà chưa phát mủ rõ rệt, hoặc mủ đã tụ nhưng chưa vỡ.
Cách chọn thuốc tốt và phương pháp bào chế – gai cứng, màu nâu sẫm, sắc nhọn, không sâu mọt
Tạo Giác Thích là gai cứng mọc quanh thân cây bồ kết (Gleditsia sinensis), loại tốt:
• Gai dài 2–5cm, màu nâu sẫm hoặc nâu đỏ, sắc nhọn, chắc, không sâu mọt.
• Khi bẻ có tiếng giòn nhẹ, không vụn nát, có mùi hăng đặc trưng của bồ kết.
• Tránh dùng gai mục, mốc, quá khô xốp – sẽ giảm tác dụng.
• Cách dùng:
• Sao vàng hạ thổ hoặc sao đen tồn tính – giảm bớt tính tán mạnh, tăng dẫn thuốc vào huyết.
• Tán bột hoặc sắc thuốc phối với Huyết kiệt, Thiên hoa phấn, Mẫu lệ, Xích thược để phá hạch, tiêu viêm.
• Có thể ngâm rượu xoa ngoài vùng u bướu – kết hợp trong điều trị hỗ trợ.
Bên cạnh những gì ta đã biết…
Tạo Giác Thích thường xuất hiện trong các toa thuốc dân gian bí truyền:
• Bài tiêu hạch cổ truyền – gồm Tạo Giác Thích – Huyết kiệt – Bạch hoa xà – Đào nhân – Cam thảo trị hạch cổ, u lành dai dẳng.
• Bài tiêu viêm mưng mủ thể âm độc – phối với Thiên hoa phấn – Mẫu lệ – Sinh địa.
• Ngâm rượu Tạo Giác Thích – Xuyên khung – Gừng tươi dùng xoa bóp trị bầm tụ, đau ứ cục bộ.
Y học hiện đại cho biết: chứa saponin, chất chống viêm, hoạt chất tiêu độc tự nhiên, giúp:
• Kháng khuẩn, tiêu mủ, kích thích tuần hoàn tại chỗ.
• Làm mềm mô xơ, hỗ trợ tiêu viêm hạch, giảm tụ huyết sau va chạm.
Đừng quên…
. Không dùng cho người hư yếu, khí huyết suy nhiều, người có cơ địa hàn lạnh.
. Tránh dùng cho phụ nữ có thai – vị thuốc có tính tán mạnh.
. Dùng đúng liều – quá liều có thể gây kích ứng tiêu hóa hoặc chóng mặt.
Tạo Giác Thích – mũi gai khô đi sâu vào từng ổ độc im lìm
Không mềm,
Không dịu,
Chỉ là chiếc gai cũ khô như xương,
mà có thể đâm thủng nơi tụ mủ,
xuyên qua những vùng ứ huyết âm thầm trong cơ thể,
và mở ra con đường cho độc thoát – máu thông – đau tan…
