Tang Ký Sinh – dây mọc im lìm mà nâng đỡ cả gân xương
Có những người lưng đau, chân mỏi, đầu gối lỏng ra như sắp khuỵu,
có người mang thai yếu, cứ đến tháng thứ ba là nặng bụng – đau lưng – khó giữ thai…
Và cũng có những cụ già, bước đi từng bước chậm, vì cột sống như muốn rời khỏi thân mình.
Không thể dùng thuốc công, cũng chẳng thể chỉ bồi bổ,
mà cần một thứ gì đó âm thầm – nhẹ – mà thấm được vào gân cốt,
giúp can thận hồi lại, khí huyết thấm đều vào tứ chi.
Đó chính là Tang Ký Sinh – một vị thuốc mọc như rong trên thân cây dâu, nhưng lại có gân lực dịu dàng của người mẹ.
Giai thoại – Người đàn bà giữ thai bằng một nắm dây dâu
Ngày xưa, có người đàn bà nghèo, ba lần có thai thì ba lần mất con giữa chừng.
Bà chẳng dám mang thai thêm, vì mỗi lần là một lần cạn kiệt.
Một bà mụ già trong làng thấy thương, bèn cho bà một nắm thuốc:
Tang Ký Sinh, Thục địa, Đỗ trọng, Kỷ tử, Nhân sâm.
Sắc uống từ sớm, chưa đầy ba tháng, bụng nhẹ – lưng ấm – ngủ sâu.
Lần ấy, bà sinh ra một đứa con mạnh khỏe, đặt tên là “Tử Dâu”.
Bà nói:
“Chính dây mọc trên thân dâu – đã giữ lại đứa con cho tôi. Không ồn ào – nhưng vững chắc như gốc cây.”
Tính vị và công năng – đắng, ngọt, bình – bổ can thận – mạnh gân cốt – an thai – trừ phong thấp
Tang Ký Sinh – vị đắng nhẹ, ngọt dịu, tính bình, quy vào can – thận, có công năng:
. Bổ can thận – cường gân cốt: dùng khi đau lưng, mỏi gối, yếu chân, thoái hóa khớp, tê liệt, run rẩy ở người cao tuổi.
. Trừ phong thấp: dùng cho đau khớp dai dẳng, đau khi trở trời, khớp sưng không nóng đỏ.
. An thai – dưỡng huyết: dùng cho thai động không yên, đau bụng nhẹ khi có thai, ra khí hư do thận hư.
Đặc biệt, Tang Ký Sinh có thể dùng lâu dài, không làm táo, không sinh nhiệt, không tán khí.
Là một trong số rất ít vị vừa trừ phong thấp – vừa dưỡng âm huyết.
Cách chọn thuốc tốt và phương pháp bào chế – dây nhỏ, mềm dai, màu lục nâu, thơm mát nhẹ
Tang Ký Sinh là toàn thân (thân – cành – lá non) của loài tầm gửi mọc trên cây dâu tằm, loại tốt:
• Dây mảnh, mềm dai, màu lục nhạt hoặc nâu xám – không mục nát, không mốc.
• Khi bẻ ra có ruột hơi xốp, mùi thơm nhẹ như lá khô đầu mùa.
• Lá đính kèm không giòn vụn, cành không gồ sần quá thô.
• Dùng bằng cách:
• Sao sơ để giảm tính hàn – tăng tác dụng trừ phong.
• Sắc chung các vị bổ can thận: Đỗ trọng, Thục địa, Ngưu tất, Thỏ ty tử…
• Ngâm rượu cùng Kỷ tử – Đỗ trọng – Tang chi dùng cho đau lưng mỏi gối nhẹ – khí huyết suy yếu.
Bên cạnh những gì ta đã biết…
Tang Ký Sinh có mặt trong nhiều toa thuốc quý:
• Độc hoạt tang ký sinh thang – bài nổi tiếng trị phong thấp thể hư, đau xương khớp ở người già, đau lưng, chân yếu.
• Bài dưỡng thai an thai – phối Tang Ký Sinh – Thục địa – Bạch truật – Đỗ trọng cho phụ nữ mang thai yếu – khí huyết bất túc.
• Dân gian hay ngâm rượu Tang Ký Sinh với Thiên niên kiện – Ngưu tất – Đương quy trị đau lưng, tê bì.
Y học hiện đại xác nhận Tang Ký Sinh chứa flavonoid, alkaloid, tanin, có tác dụng:
• Chống viêm khớp, giảm đau, tăng mật độ xương, ổn định nội tiết nhẹ.
• Tăng miễn dịch, cải thiện tuần hoàn xương khớp, hỗ trợ dưỡng thai.
Đừng quên…
. Không dùng cho người đau khớp do thấp nhiệt (khớp sưng nóng đỏ), người tiêu chảy do hàn.
. Phải dùng đều đặn và lâu dài mới phát huy hiệu quả bền vững.
. Phối hợp hợp lý với thuốc hành khí nếu người dễ đầy bụng – tỳ vị yếu.
Tang Ký Sinh – dây mọc nép bên thân cây mà gánh được cả phần lưng đau của đời người
Không cao sang,
Không sực mùi,
Chỉ là dây tầm gửi trên cành dâu,
mà biết trấn an thai nhi,
khiến gân xương vững lại,
và dìu từng bước chân run rẩy trở về vững chãi.
