Quy Bản – yếm rùa dập lửa hư, vá lại phần tinh huyết đang rạn vỡ

Quy Bản

Có những người không nóng mà cứ khô khát,
mồ hôi đêm rịn ướt gối, lòng bàn tay nóng bừng, lưng gối ê mỏi không dứt…
Có những người sinh hoạt yếu, tinh hao dần theo từng đêm, tóc rụng, máu khô, mắt khô…
Thậm chí sau sốt cao – sau bệnh nặng – sau tai biến, thân thể như bốc cháy từ trong xương, ngủ chẳng yên, tim đập không vì lý do.

Ấy là lúc âm đã hư – hỏa dấy lên từ bên trong – tinh huyết cạn, tủy tạng yếu.
Khi đó, người thầy thuốc không dập bằng thuốc hạ nhiệt, mà dùng một vị lặng hơn nước, dày hơn đá, sâu hơn mạch.
Ấy là Quy Bảnyếm rùa, phần dưới mai rùa, được làm sạch, nấu chín trong thuốc hoặc nấu cao,
nhẹ nhàng trấn hỏa, dưỡng âm, làm dày lại phần tinh huyết rạn vỡ từ cốt tủy.


Giai thoại – Người già sốt về chiều và nồi thuốc có tấm mai rùa

Một cụ ông sau tai biến, không sốt cao, nhưng mỗi chiều lại nóng ran, người mất ngủ, mắt nhắm mà hồn như trôi.
Thuốc bổ không hấp thu, thuốc mát làm lạnh tạng.
Một thầy thuốc trẻ nấu cao Quy Bản, phối cùng Hoàng kỳ, Thục địa, Mạch môn, Câu kỷ, cho cụ uống mỗi đêm.

Một tuần sau, cụ ngủ lại được, nhiệt chiều rút dần, người khỏe hơn, trí nhớ đỡ rối.
Ông nói:
“Như có một lớp giáp ôm lấy phần yếu nhất trong tôi.”


Tính vị và công năng – mặn, ngọt, hơi hàn, bổ thận âm, tiềm dương, cố tinh, mạnh gân xương

Quy Bản – vị mặn, ngọt, tính hàn, quy vào thận – tâm – can, có các công năng:

. Bổ thận âm – tiềm dương – trấn hư hỏa: dùng trong âm hư nội nhiệt, nóng trong xương, mồ hôi trộm, suy nhược sau bệnh nặng, di tinh – mộng tinh.
. Cố tinh – giữ huyết – hỗ trợ sinh dục yếu: dùng cho nam giới di tinh, nữ giới rong kinh, băng lậu do thận âm bất túc.
. Bổ cốt tủy – mạnh gân xương – liền xương sau chấn thương, sau tai biến, sau gãy xương lâu ngày.
. Dưỡng huyết an thần – hỗ trợ mất ngủ do âm hư – hồi hộp tim đập.

Quy Bản thường dùng cùng Thục địa, Bạch thược, Câu kỷ, Mẫu lệ trong các bài thuốc dưỡng âm tiềm dương – bình can tiềm hỏa – trị hư chứng kéo dài không dứt.


Cách chọn thuốc tốt và các phương pháp bào chế – tấm giáp đen trầm tích ngàn năm

Quy Bản là yếm (phần bụng) của rùa đen (Testudo spp.), loại tốt có:

Màu đen ánh xám, vân rõ, không vỡ vụn, không giòn nát.
• Khi nấu có mùi nhẹ, tanh đặc trưng, không chua, không khét.
• Khi bẻ dẻo nhẹ, không mục, không mốc, không loang lổ.

• Dùng bằng cách:
 • Nấu cao Quy Bản – chưng thủy nhiều giờ cho tan chất bổ xương tủy.
 • Nghiền bột sống – ít dùng, thường để phối hợp trong tán.
 • Có thể tẩm rượu sao đen khi cần tăng tác dụng bổ thận dương.


Bên cạnh những gì ta đã biết…

Quy Bản có mặt trong nhiều phương cổ danh tiếng:

Đại bổ âm hoàn – dưỡng âm, trấn hỏa, trị nội nhiệt, mồ hôi trộm.
Tả quy hoàn – Hữu quy hoàn – bổ thận âm dương, cố tinh, trị di tinh, mỏi gối, lưng yếu.
Thiên vương bổ tâm đan – an thần, dưỡng huyết, trị mất ngủ lâu ngày do âm hư.
• Dùng trong cao quy bản – cao bổ xương khớp, hỗ trợ loãng xương, suy tủy, rạn nứt mạn tính.

Y học hiện đại xác nhận: chứa canxi, phospho, collagen, chất khoáng, có tác dụng:
Tăng mật độ xương, thúc đẩy tái tạo mô xương, giảm triệu chứng mãn dục nam,
An thần, điều hòa nhịp tim, hỗ trợ mất ngủ – bốc hỏa thời kỳ tiền mãn kinh.


Đừng quên…

. Không dùng cho người tỳ vị hư hàn, bụng lạnh, tiêu chảy mạn – dễ gây khó tiêu.
. Không dùng trong trường hợp hàn chứng, cảm lạnh, dương hư rõ.
. Cần nấu đúng cách, đúng thời gian, hoặc dùng dạng cao quy bản chất lượng – tránh dùng sống bừa bãi.


Quy Bản – yếm rùa lặng lẽ giữ lại phần tinh huyết đã nứt gãy, che chắn cho phần tủy sống cạn kiệt

Không chạy –
Không xông –
Không làm rầm rộ,
Chỉ lặng lẽ nằm đáy nồi thuốc,
nơi mà những phần âm khí cuối cùng đang cạn dần…
để giữ lại một chút gốc rễ cho người chưa muốn gục ngã.

Quy Bản
Viết tại hiệu thuốc Khang Chính Đường, tháng 5/2025