Hổ Phách – giọt nhựa hóa đá mang bình yên vào giấc ngủ.
Không phải nỗi đau nào cũng nhìn thấy.
Có những đêm dài mắt nhắm mà tâm không ngủ, tim đập nhanh, mộng mị, giật mình – tất cả đều diễn ra trong im lặng.
Có những người bệnh tìm đến thầy thuốc mà không biết diễn tả rõ ràng:
– “Chỉ là cảm thấy… như có cái gì chèn trong lòng, nặng mà không đau.”
Và thầy thuốc, thay vì kê thuốc an thần mạnh,
Chỉ chậm rãi rót một ít Hổ Phách đã nghiền mịn, phối với Toan Táo Nhân, Viễn Chí, Thạch Xương Bồ – cho một giấc ngủ như trở về lòng đất sâu.
Giai thoại – người thiếu nữ sợ hãi trong mộng và viên thuốc màu hổ phách của bà lang quê
Cô gái trẻ, sau một cú sốc tinh thần, hay mộng mị, tim đập nhanh, mắt trũng sâu.
Bà lang chỉ cười hiền, đưa một viên thuốc hoàn có Hổ Phách nghiền mịn, bảo:
– “Giọt nhựa này từng ôm gió rừng – nó sẽ ôm cả những rối ren trong con.”
Hai tuần sau, giấc ngủ trở lại, tiếng cười nhẹ dần dần.
Cô viết trong nhật ký:
– “Có lẽ, yên bình không đến từ thuốc mạnh, mà từ thứ đã yên hàng triệu năm…”
Tính vị và công năng – dịu như khói trầm, thấm sâu vào khí huyết và thần trí
Hổ Phách có vị ngọt, tính bình, quy vào các kinh Tâm – Can – Bàng Quang.
• An thần – trấn kinh: trị mất ngủ, mộng mị, hồi hộp, tâm phiền
• Hoạt huyết – tán ứ: trị bế kinh, đau do huyết ứ, sang chấn cũ
• Lợi niệu – tiêu thũng: trị tiểu tiện bí, tiểu đỏ, tiểu ít do thấp nhiệt
• Giải uất – làm dịu cảm xúc dồn nén, đặc biệt trong suy nhược thần kinh
So với Long Não hay Chu Sa – Hổ Phách không làm dịu bằng lạnh, mà bằng hơi ấm của đất trời gom tụ lại.
Cách chọn thuốc tốt và các phương pháp bào chế
Hổ phách thật – thứ kết tinh từ nhựa cây cổ đại sau hàng triệu năm – không bao giờ lẫn với những thứ nhân tạo dễ vỡ, bóng bẩy bề ngoài mà rỗng bên trong. Người xưa chọn Hổ phách bằng mắt và tay: nhìn màu sắc trong mà không đục, có thể là vàng hổ phách, đỏ nâu hay xanh lục nhưng luôn mang ánh sáng ấm dịu như nắng chiều xuyên qua tán lá; còn tay thì cảm được độ mịn, nhẹ mà chắc, đôi khi chạm vào có cảm giác như thứ hồn đá đã thở.
Trước khi dùng làm thuốc, Hổ phách được tán nhỏ thành bột mịn. Nhưng không phải tán bằng cối đá thường – người cẩn trọng thường bọc nó trong vải mềm rồi đập nhẹ từng chút, như thể đang trò chuyện với linh hồn cây cổ đại ấy, tránh để dược liệu nóng lên, mất đi tính an thần thanh khiết.
Dược liệu quý này không sao, không chế, chỉ cần được giữ sạch, khô ráo, tránh nơi ẩm thấp – như giữ một viên ngọc trong lòng tay, đợi đến khi cần, sẽ lặng lẽ phát huy công dụng một cách dịu dàng mà sâu lắng.
Bên cạnh những gì ta đã biết thì…
… Hổ Phách là nhựa cây hóa thạch từ thời cổ đại, thường có màu vàng sẫm, nâu đỏ, đôi khi ánh cam, nhẹ, trong, đôi khi thấy vết côn trùng bị vùi trong đó.
Được tìm thấy ở nhiều vùng – từ Nga, Ba Lan, đến Tây Tạng, Việt Nam.
• Dùng nghiền mịn, hoàn tán hoặc tán nước, không sắc – vì dễ bay mất tinh chất
• Phối Toan Táo Nhân, Viễn Chí, Phục Thần: trị mất ngủ do tâm hư, lo âu, mộng mị
• Phối Đương Quy, Xuyên Khung, Hồng Hoa: trị bế kinh, ứ huyết, đau sau sang chấn
• Phối Trạch Tả, Xa Tiền Tử, Kim Tiền Thảo: lợi tiểu, tiêu thũng, trị tiểu tiện khó
• Có thể đeo như đá hộ mệnh, dùng làm tràng hạt – giúp an tâm, ổn thần khí
Đừng quên…
• Không dùng Hổ Phách cho phụ nữ có thai hoặc đang xuất huyết
• Không dùng liều cao dài ngày – dễ làm hao huyết khí ở người thể hư
• Nên dùng dạng tán bột hoặc hoàn tán, không nấu sắc
• Không phối với vị hàn hạ mạnh, dễ làm phản tác dụng an thần
Hổ Phách… nhựa hóa đá ngàn năm, lặng lẽ làm dịu giấc ngủ và rửa sạch dòng huyết bị tắc lại
Không đắng,
Không cay,
Chỉ là thứ từng lặng yên hàng triệu năm,
Giờ hóa mềm cả những xúc cảm rối ren trong thân thể con người.
“Nhựa cây ôm rừng,
Nay ôm người đang mất ngủ.
Không phải thuốc mê,
Chỉ là lời thì thầm của đất –
Vào lúc người mỏi nhất.”
